Wymiar urlopu wypoczynkowego często mylony jest z limitem urlopu wypoczynkowego. Jednak wymiar i limit urlopu wypoczynkowego to dwa różne zagadnienia. W niniejszym artykule omawiam podstawowe zagadnienia związane z tematyką wymiaru i limitu urlopu wypoczynkowego. Jeśli chcesz się dowiedzieć ile Tobie przysługuje urlopu w danym roku, zapraszam do lektury.
Nowa praca to wydarzenie w życiu, które u jednych powoduje ekscytację, u innych stres i obawy. Rodzi się wiele wątpliwości ale też pytań realnych, dotyczących spraw pracowniczych. W parze z nową pracą idzie m.in. wymiar i limit urlopu wypoczynkowego i pytanie „ile przysługuje mi tego urlopu?”
Wymiar urlopu wypoczynkowego unormowany jest przepisami Kodeksu pracy (dalej: k.p.). Dokładnie art. 154 k.p. wskazuje, że wymiar urlopu zależy od Twojego ogólnego stażu pracy.
Art. 154. [Wymiar urlopu wypoczynkowego]
§ 1. Wymiar urlopu wynosi:
1. 20 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat;
2. 26 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.
§ 2. Wymiar urlopu dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika, biorąc za podstawę wymiar urlopu określony w § 1; niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia.
§ 3. Wymiar urlopu w danym roku kalendarzowym, ustalony na podstawie § 1 i 2, nie może przekroczyć wymiaru określonego w § 1.
Limit urlopu wypoczynkowego, to ilość dni urlopu z jakich możesz skorzystać w danym roku po uwzględnieniu urlopu już przez Ciebie wykorzystanego. Również tego u poprzedniego pracodawcy, jeśli zmieniasz pracę w ciągu roku.
Czym jest staż pracy?
Staż pracy to łączny okres zatrudnienia w oparciu o umowę o pracę zarówno u Twojego obecnego pracodawcy, jak i u wszystkich poprzednich. Nie ma znaczenia, w jaki sposób zakończyły się wcześniejsze stosunki pracy. Ważne: jeśli pracujesz lub pracowałeś jednocześnie w dwóch miejscach, do stażu pracy u obecnego pracodawcy wlicza się wyłącznie te okresy, które się nie pokrywają.
Staż pracy nie ogranicza się wyłącznie do okresów zatrudnienia. Istnieją również inne okresy zaliczane do jego długości, które wpływają na wymiar urlopu
Są to:
- okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych,
- okres pobierania stypendium podczas szkolenia dla bezrobotnych (pod warunkiem, że nie ukończyłeś 26. roku życia),
- okres odbywania stażu lub przygotowania zawodowego,
- okres, za który otrzymałeś odszkodowanie za skrócenie trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia,
- okres odbywania zasadniczej służby wojskowej lub pełnienia zawodowej służby wojskowej,
- okres służby w Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej,
- okres pracy w gospodarstwie rolnym (zarówno jako prowadzący, jak i domownik),
- okres pracy u zagranicznego pracodawcy.
Wpływ okresu nauki na staż pracy
Do stażu pracy wlicza się również okres nauki, o ile potwierdzisz go odpowiednim dyplomem. System nauki (dzienny, wieczorowy czy zaoczny) nie ma znaczenia. Warto pamiętać, że okresy nauki w różnych szkołach się nie sumują – liczy się ten, który jest dla Ciebie najkorzystniejszy. Jeśli jednocześnie pracowałeś i studiowałeś, uwzględnia się okres pracy lub nauki, zależnie od tego, co jest bardziej korzystne.
Przykład:
Ukończyłeś średnią szkołę ogólnokształcącą. Od1.04.2018 roku rozpoczynasz pracę a 5.11.2020 roku jednocześnie rozpoczynasz studia. Po zakończeniu studiów do stażu pracy wliczasz okres od 1.04.2018 do dziś + 4 lata za szkołę średnią bądź okres od 1.4.2018 do 4.11.2020 + 8 lat za ukończenie studiów.
Ile lat za ukończenie szkoły?
Zgodnie z art. 155 k.p., do stażu pracy wlicza się:
- zasadniczą szkołę zawodową – maksymalnie 3 lata,
- średnią szkołę zawodową – maksymalnie 5 lat,
- średnią szkołę ogólnokształcącą – 4 lata,
- szkołę policealną – 6 lat,
- szkołę wyższą – 8 lat.
Wymiar urlopu wypoczynkowego
Po obliczeniu stażu pracy:
- do 10 lat – przysługuje Ci 20 dni urlopu rocznie (160 h),
- powyżej 10 lat – 26 dni urlopu rocznie (208 h).
Jeśli pracujesz na część etatu, wymiar urlopu ustala się proporcjonalnie do wymiaru etatu, za podstawę przyjmując 20 lub 26 dni.
Przykład:
Pracujesz na ¾ etatu, a Twój staż pracy wynosi powyżej 10 lat:
- ¾ × 26 dni = 19,5 dnia, co zaokrągla się do 20 dni (160 h).
Przykład:
Pracowałeś na ¾ etatu od stycznia do maja, a od czerwca do grudnia na pełen etat:
- Styczeń – maj: ¾ × 26 dni = 20 dni/rok; (20/12) × 5 miesięcy zatrudnienia = 8,33, zaokrąglamy do 9 dni.
- Czerwiec – grudzień: (26/12) × 7 miesięcy zatrudnienia = 15,17, zaokrąglamy do 16 dni.
Razem: 9 + 16 = 25 dni urlopu rocznie (200 h).
Zmiana pracodawcy w trakcie roku
Urlop przysługuje proporcjonalnie u każdego pracodawcy w zależności od okresu zatrudnienia.
Przykład:
Staż pracy powyżej 10 lat. Pracowałeś u jednego pracodawcy od stycznia do kwietnia, a od maja rozpocząłeś nową pracę:
- Styczeń – kwiecień: (26/12) × 4 miesiące zatrudnienia = 8,67, zaokrąglamy do 9 dni.
- Maj – grudzień: (26/12) × 8 miesięcy zatrudnienia = 17,33, zaokrąglamy do 17 dni.
Razem: 26 dni (208 h).
Jeśli w okresie styczeń – kwiecień wykorzystałbyś więcej niż 9 dni urlopu, urlop przysługujący Ci za okres maj – grudzień zostanie odpowiednio zmniejszony, tak aby w sumie nie przekroczyć 26 dni urlopu w roku.
Przykład:
Staż pracy powyżej 10 lat. Pracowałeś u jednego pracodawcy od stycznia do maja, a od marca rozpocząłeś nową pracę. W okresie marzec – maj pracowałeś równolegle w dwóch miejscach.
W takim przypadku, w okresie marzec – maj Twoje uprawnienia pracownicze np. prawo do urlopu są dublowane. Nie mniej jednak wymiar urlopu u obu pracodawców zostanie obliczony proporcjonalnie do okresu Twojego zatrudnienia u nich. Tak więc u pierwszego pracodawcy:
(26/12) x 5 miesięcy zatrudnienia = 11 dni urlopu (88 h), u drugiego pracodawcy:
(26/12) x 10 miesięcy zatrudnienia = 22 dni urlopu (176 h)
Łączny wymiar urlopu w tym przypadku nie może być niższy, niż wynikający z proporcjonalnego okresu zatrudnienia u wszystkich pracodawców.
Co zrobić, aby wymiar urlopu był obliczony prawidłowo?
Przekaż swojemu pracodawcy:
- dokumenty potwierdzające poprzednie okresy zatrudnienia (kopię).
- dyplomy ukończenia szkół (kopię).
- inne dokumenty potwierdzające okresy zaliczane do stażu pracy (kopię).
Pamiętaj, że to Twoje zadanie – pracodawca nie ma obowiązku upominać się o te dokumenty. Jeśli ich nie dostarczysz, wymiar urlopu może być obliczony niekorzystnie.
Jeśli masz dodatkowe pytania, koniecznie zostaw komentarz.