Urlop rodzicielski to urlop udzielany Tobie, jako pracownikowi, w celu sprawowania opieki nad dzieckiem. Łączenie urlopu rodzicielskiego z pracą to świetna opcja dla rodziców, którzy nie chcą zupełnie rezygnować z kariery. W niniejszym artykule przyglądam się bliżej zasadom korzystania z urlopu rodzicielskiego i jednoczesnego łączenia go z pracą u pracodawcy, który tego urlopu udzielił.
Urlop rodzicielski przysługuje w wymiarze:
- 41 tygodni przy urodzeniu jednego dziecka
- 42 tygodni przy ciąży mnogiej.
Jeśli, jako rodzic, posiadasz zaświadczenie lekarskie “Za życiem” limity są nieco wyższe i wynoszą:
- 65 tygodni przy urodzeniu jednego dziecka
- 67 tygodni przy ciąży mnogiej.
Powyższe wymiary przysługują łącznie obojgu rodzicom, przy czym 9 tygodni z tej puli przysługuje każdemu z rodziców. Jest ono niezbywalne. Jeśli nie zostanie wykorzystane w odpowiednim czasie, niestety przepadnie. Oznacza to, że jedno z rodziców może wykorzystać maksymalnie 32 tygodnie urlopu rodzicielskiego.
Z urlopu rodzicielskiego rodzice mogą korzystać jednocześnie, ważne aby wspólnie nie przekroczyli limitów, które wskazałam powyżej. Dla urlopu rodzicielskiego ojca dziecka – pracownika, nie ma znaczenia, czy matka dziecka w dniu porodu była ubezpieczona oraz czy wykorzystała wcześniej urlop macierzyński. Obecnie ojciec dziecka może korzystać z urlopu rodzicielskiego już od pierwszego dnia narodzin dziecka. Matka w tym czasie może przebywać np. na urlopie macierzyńskim, jeśli jej przysługuje.
Urlop jednorazowo lub w 5 częściach
Urlop rodzicielski udzielany jest jednorazowo lub w maksymalnie 5 częściach, niezależnie od ich długości. Liczbę części ustala się na podstawie liczby złożonych przez Ciebie wniosków o udzielenie urlopu. Jeśli nie chcesz, aby urlop przepadł, wykorzystaj go najpóźniej do końca roku kalendarzowego, w którym Twoje dziecko kończy 6 lat.
Wniosek o urlop rodzicielski
Urlop zostanie Ci udzielony tylko na Twój wniosek, złożony w formie papierowej lub elektronicznie. W terminie nie krótszym niż na 21 dni przed planowanym rozpoczęciem tego urlopu. Taki wniosek jest dla pracodawcy wiążący tylko wtedy, gdy zachowasz powyższy termin.
Zgodnie z § 14 Rozporządzenia [1] we wniosku wskazujesz:
- swoje imię i nazwisko jako pracownika – rodzica
- okres dotychczas wykorzystanego urlopu rodzicielskiego oraz liczby wykorzystanych części urlopu rodzicielskiego
- okres, na który ma być udzielony urlop rodzicielski lub jego część.
Do wniosku dołącz:
- odpis skrócony aktu urodzenia dziecka (dzieci) lub zagraniczny dokument potwierdzający urodzenie dziecka (dzieci). Wydany przez uprawniony organ dokonujący rejestracji urodzenia w danym kraju, albo kopie tych dokumentów
- swoje oświadczenie o braku zamiaru korzystania z urlopu rodzicielskiego przez drugiego z rodziców dziecka przez okres wskazany we wniosku albo o okresie, w którym drugi z rodziców dziecka zamierza korzystać z urlopu rodzicielskiego
- kopię zaświadczenia “Za życiem” jeśli takowe posiadasz.
Rezygnacja z części urlopu rodzicielskiego
Jeśli w trakcie trwania urlopu dojdziesz do wniosku, że chcesz wrócić do pracy, możesz złożyć wniosek swojemu pracodawcy. Jeśli ten wyrazi na to zgodę, pozostałą część urlopu wykorzystasz w innym terminie. We wniosku wskazujesz podstawowe dane, takie jak swoje imię i nazwisko, dane pracodawcy i datę powrotu do pracy. UWAGA! przepisy wyraźnie wskazują na konieczność zdobycia zgody pracodawcy na przerwanie urlopu rodzicielskiego i powrót do pracy.
Łączenie urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy, który tego urlopu udzielił
Jeśli dojdziesz do wniosku, że będąc na urlopie rodzicielskim, chcesz jednocześnie pracować u tego samego pracodawcy, który Ci tego urlopu udzielił, możesz wykonywać swoją dotychczasową pracę na max ½ etatu. Pozostała połowa etatu będzie przeznaczona na urlop rodzicielski.
Wydłużenie urlopu
Konsekwencją łączenia urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy, który Ci tego urlopu udzielił jest wydłużenie tego urlopu.
Wydłużenie to jest proporcjonalne do wymiaru czasu pracy wykonywanej przez Ciebie w trakcie korzystania z urlopu lub jego części, ale nie dłużej niż do:
- 82 tygodni przy urodzeniu jednego dziecka
- 86 tygodni przy porodzie mnogim.
Jeśli posiadasz natomiast zaświadczenie “Za życiem” nie dłużej niż do:
- 130 tygodni przy urodzeniu jednego dziecka
- 134 tygodni przy porodzie mnogim.
O ile wydłuża się urlop?
Okres wydłużający urlop rodzicielski stanowi iloczyn liczby tygodni, przez jaką łączysz korzystanie z urlopu z wykonywaniem pracy i wymiaru czasu pracy wykonywanej w trakcie korzystania z tego urlopu.
Przykład:
Wniosek o łączenie 32 tygodni urlopu rodzicielskiego z pracą na ½ etatu.
32 x ½ = 16 tygodni (okres wydłużenia)
Standardowy urlop rodzicielski 32 tygodnie łączysz z pracą na ½ etatu. Po tym czasie korzystasz z 16 tygodni urlopu rodzicielskiego, który powstał z proporcjonalnego wydłużenia.
Jeśli powstała w wyniku proporcjonalnego wydłużenia wymiaru urlopu rodzicielskiego część tego urlopu nie odpowiada wielokrotności tygodnia, jest ona udzielana w dniach. Niepełny dzień się pomija.
Przykład:
11 tygodni urlopu rodzicielskiego łączonego z pracą na ¼ etatu
11 x ¼ = 2,75 tygodnia (okres wydłużenia)
7 dni x 0,75 tygodnia = 5,25 dnia
pomijamy niepełny dzień, więc okres wydłużenia to 2 tygodnie i 5 dni.
Praca podczas wydłużonego okresu urlopu rodzicielskiego
Jeśli chcesz, możesz również łączyć pracę na część etatu z tą częścią urlopu rodzicielskiego, która powstała w wyniku jego proporcjonalnego wydłużenia. Możesz pracować maksymalnie na ½ etatu.
W takim przypadku długość wydłużonego urlopu oblicza się nieco inaczej:
Dzielimy czas tej dodatkowej części urlopu przez różnicę między 1 a wymiarem etatu, w którym będziesz pracować podczas tej wydłużonej części urlopu rodzicielskiego.
Przykład:
32 tygodnie urlopu rodzicielskiego łączonego z pracą na ½ etatu, wydłużony okres urlopu rodzicielskiego również będzie łączony z pracą na ¼ etatu.
32 x ½ = 16
16 : ( 1 – ¼ ) = 21,333
7 dni x 0,333 = 2,331 – niepełne dni pomijamy więc pozostają 2 dni,
łącznie: 32 tygodnie + 21 tygodni 2 dni = 53 tygodnie i 2 dni.
Przez 32 tygodnie łączysz urlop rodzicielski z pracą na ½ etatu następnie przez 21 tygodni i 2 dni łączysz urlop z pracą na ¼ etatu.
Łączyć urlop rodzicielski z pracą na max ½ etatu mogą jednocześnie oboje rodziców – pracowników. Wszystko oczywiście z zachowaniem limitów długości urlopu rodzicielskiego.
Przykład:
Matka i ojciec chcą jednocześnie korzystać z urlopu rodzicielskiego i łączyć go z wykonywaniem pracy na ½ etatu u pracodawcy, który im tego urlopu udzielił. Matka zawnioskowała o 21 tygodni urlopu a ojciec o 20 tygodni. Podczas wydłużonego proporcjonalnie okresu urlopu rodzicielskiego również chcą pracować na ½ etatu.
Urlop rodzicielski matki:
21 x ½ = 10,5 tygodnia
10,5 : (1 – 1/2) = 21 tygodni
21 + 21 = 42 tygodnie
Urlop rodzicielski ojca:
20 x ½ = 10 tygodni
10 : (1 – 1/2) = 20
20 + 20 = 40 tygodni
Łącznie oboje rodziców wykorzystają 82 tygodnie urlopu rodzicielskiego czyli maksymalną długość przewidzianą przepisami Kodeksu pracy. Podczas całego okresu urlopu będą świadczyć pracę na ½ etatu dla swojego pracodawcy, który im tego urlopu udzielił.
Wniosek o łączenie urlopu rodzicielskiego z pracą
Jeśli już się zdecydujesz na łączenie urlopu rodzicielskiego z pracą, złóż swojemu pracodawcy wniosek . Wniosek powinien być w formie papierowej lub elektronicznej, złożony na minimum 21 dni przed rozpoczęciem wykonywania pracy. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek, jeśli oczywiście organizacja pracy oraz wykonywana przez Ciebie praca na to pozwoli. Wniosek o łączenie urlopu rodzicielskiego z pracą można złożyć przed jego rozpoczęciem lub w jego trakcie. Jeśli złożysz go w trakcie urlopu, nie będzie to miało wpływu na liczbę części udzielonego już urlopu. Jeśli pracodawca nie zgodzi się na łączenie urlopu z pracą, o przyczynie odmowy informuje Cię w formie papierowej lub elektronicznej w ciągu 7 dni od dnia otrzymania wniosku.
Zgodnie z §15 Rozporządzenia [1] wniosek o łączenie urlopu rodzicielskiego z pracą musi zawierać:
- Twoje imię i nazwisko
- określenie wymiaru czasu pracy w jakim zamierzasz pracować
- okres, w którym zamierzasz łączyć korzystanie z urlopu rodzicielskiego lub jego części z wykonywaniem pracy w niepełnym wymiarze czasu pracy
- Twoje oświadczenie o zamiarze łączenia części urlopu rodzicielskiego powstałej w wyniku proporcjonalnego wydłużenia tego urlopu z pracą w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, z określeniem wymiaru czasu pracy, albo o braku takiego zamiaru.
Pamiętaj! Jeśli podczas urlopu rodzicielskiego pracujesz na część etatu NIE zmienił się wymiar Twojego etatu jaki wynika z umowy o pracę.